Tổng thống Joe Biden phát biểu tại một sự kiện ủng hộ kiểm soát súng đạn

Số vụ xả súng trường học Mỹ ngày càng gia tăng

Dữ liệu do Trung tâm Thống kê giáo dục quốc gia Mỹ (NCES) tổng hợp ghi lại, số vụ xả súng trường học Mỹ ngày càng gia tăng. Theo đó, trong năm 2021-2022, tại các trường công lập và tư thục tại Mỹ gồm cả cấp tiểu học và trung học, tổng cộng 327 vụ xả súng đã xảy ra - đây là con số cao kỷ lục.

Trong số 327 vụ xả súng được NCES ghi lại như một phần của báo cáo về an toàn và tội phạm hàng năm, 188 vụ đã gây ra thương vong và 57 vụ gây tử vong.

Sự bùng nổ của các vụ xả súng khiến số vụ nổ súng tăng gấp 2 lần so với năm trước đó, cao hơn bất kỳ năm nào kể từ khi dữ liệu bắt đầu được thống kê cách đây 25 năm. Trong năm 2020-2021, kể từ thời điểm đại dịch COVID-19 bắt đầu diễn ra, đã có tổng cộng 146 vụ xả súng ở trường học, 93 vụ trong số này gây thương vong, trong đó có 43 vụ tử vong.

Số vụ xả súng không gây chết người hoặc bị thương cũng ghi nhận sự gia tăng đáng kinh ngạc. Trong năm 2021-2022, có 139 vụ xả súng không có thương vong, cao gấp hơn 2 lần so với 53 vụ được báo cáo vào năm trước đó.

Nhiều trường tại Mỹ đã tăng cường các biện pháp an ninh nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh và giáo viên. Ảnh: The Washington Post

Cách trường học Mỹ bảo vệ học sinh và giáo viên khỏi bạo lực súng đạn

Những số liệu mới nhất được dự báo sẽ làm gia tăng mối lo ngại về tình trạng an toàn tại trường học ở Mỹ và tăng cường những lời kêu gọi kiểm soát súng đạn nghiêm ngặt hơn.

Báo cáo của NCES cho thấy, các trường công lập trên toàn nước Mỹ đã tăng cường các biện pháp an ninh đặc biệt trong thập kỷ qua. Khoảng 97% trường học hiện kiểm soát việc ra vào khuôn viên trường, 91% sử dụng camera an ninh và 65% có nhân viên an ninh tại trường ít nhất một ngày trong tuần.

Tỉ lệ trường học cung cấp dịch vụ đánh giá sức khỏe tâm thần để rà soát học sinh mắc chứng rối loạn sức khỏe tâm thần cũng đã tăng lên hơn 50%.

Báo cáo liên bang mới không cung cấp số liệu cho năm 2022-2023, năm xảy ra vụ xả súng hàng loạt ở Trường Tiểu học Robb tại thị trấn Uvalde, bang Texas, khiến 19 học sinh và 2 giáo viên thiệt mạng. Mặc dù những vụ việc mới nhất vẫn chưa được cơ quan liên bang cập nhật nhưng các vụ xả súng vẫn tiếp tục xảy ra ở trường học với tần suất đáng lo ngại.

Hôm 12/9, một học sinh đã thiệt mạng và hai người khác bị thương tại trường Trung học St Helena ở thành phố Greensburg, bang Louisiana, sau khi một tay súng chủ động nổ súng.

Theo báo cáo, hầu hết những kẻ xả súng là nam giới và cho đến nay, tỉ lệ lớn nhất trong số này là trẻ vị thành niên. Cụ thể, có tới trên 70% đối tượng thực hiện xả súng đang hoạt động ở độ tuổi từ 12 đến 18.

Nguyên nhân phổ biến là do mâu thuẫn, tranh chấp leo thang chiếm 28% số vụ xả súng xảy ra trong năm 2021-2022. Các vụ xả súng khi lái xe lên tới 12%, hoạt động bất hợp pháp chiếm 9%, vô tình bắn súng chiếm 5% và cố ý gây thiệt hại tài sản là 5%.

Vào ngày 21 tháng 1 năm 2023, một vụ xả súng hàng loạt đã xảy ra ở Monterey Park, California, Hoa Kỳ khiến 10 người thiệt mạng và 10 người khác bị thương.[3] Vụ xả súng đã xảy ra sau lễ đón Tết Nguyên Đán tại Star Ballroom Dance Studio gần dãy nhà 100 của Đại lộ West Garvey giao với Đại lộ Garfield, vào khoảng 10:22 chiều theo giờ Múi giờ Thái Bình Dương (UTC-8). [1][4] Tay súng đã tự sát bằng súng trong một cuộc đối đầu với cảnh sát vào ngày hôm sau. Hắn được xác định là Huu Can Tran, 72 tuổi.[5][6]

Monterey Park, California cách trung tâm thành phố Los Angeles khoảng 7 dặm (11 km) về phía đông và là một phần của Quận Los Angeles, nơi có tới 65% người Mỹ gốc Á sinh sống,[3][7] và tạo nên một trong các vùng đất Trung Hoa ở Thung lũng San Gabriel. Đây là thành phố đầu tiên ở Hoa Kỳ lục địa có đa số cư dân là người gốc Á.[8] Hàng chục ngàn người đã tập trung tại khu vực này vào đêm giao thừa cho Tết Nguyên Đán để bắt đầu lễ hội kéo dài hai ngày,[3][9] một trong những lễ kỷ niệm lớn nhất ở Nam California.[5]

Tiếng súng đã được ghi nhận tại Star Ballroom Dance Studio, một studio khiêu vũ thuộc sở hữu của người Trung Quốc gần dãy nhà 100 ở đại lộ West Garvey giao với đại lộ Garfield vào lúc 10:20 tối theo giờ PST.[1][5][10] Ngay sau đó, tay súng đã trốn khỏi hiện trường. Sau khi lực lượng cảnh sát đến, họ cũng đã thấy nhiều người rời khỏi hiện trường. 10 người đã được đưa đến bệnh viện.[10][11] Cảnh sát không rõ loại vũ khí được sử dung, nhưng theo một phóng viên, tay súng đã sử dụng một "súng lục công suất lớn".[11] Cảnh sát trưởng Robert Luna đã miêu tả tay súng là một nam giới người châu Á một áo khoác da màu đen, đội mũ len trắng-đen và đeo kính.[12]

Một nhân chứng giấu tên đã xác nhận với giới truyền thông rằng tay súng đã "thấy vợ mình" ở trong phòng tập nhảy và sau đó bắt đầu "bắn tất cả mọi người" trong phòng, sau đó, hắn tiếp tục bắn một số nạn nhân lần nữa khi đi xung quanh đó.[13]

Một sự cố thứ hai đã xảy ra khoảng 17 phút sau vụ xả súng ở Monterey Park, cách đó khoảng 3 dặm (4,8 km) ở Alhambra. Một tay súng đã bước vào phòng khiêu vũ và studio Lai Lai tại đại lộ South Garfield. Tại đây, tay súng đã bị người trong phòng khiêu vũ đã vật lộn nhau giằng lấy một khẩu súng lục tấn công với băng đạn lớn. Tuy nhiên, không có thương tích xảy ra. Sau đó, tay súng đã bỏ trốn trên chiếc xe tải chở hàng Chevrolet Express màu trắng.[14][15][16][17] Tay súng trong vụ việc này sau đó được xác định chính là kẻ chịu trách nhiệm cho vụ xả súng ở Monterey Park.[17]

Cảnh sát sau đó đã bao vây một chiếc xe tải trùng khớp với mô tả của các nhân chứng cách đó 30 dặm (48 km) tại một bãi đậu xe gần giao lộ giữa đại lộ Sepulveda và Hawthorne ở Torrance, California.[3] Biển số xe được cho là đã bị đánh cắp. Khi các sĩ quan cảnh sát đến gần chiếc xe tải thì họ đã nghe một tiếng súng duy nhất phát ra từ bên trong.[18] Người lái chiếc xe được tìm thấy nằm gục trên vô lăng, chết vì vết thương do súng tự gây ra.[2] Người đàn ông này cũng đã được xác định là tay súng cho cả vụ xả súng xảy ra tại Monterey Park và sự cố tại Alhambra.[3][19]

10 người bao gồm 5 nam và 5 nữ đã thiệt mạng trong vụ xả súng. 10 người khác đã bị thương, 7 người trong số đó vẫn còn đang phải nhập viện tính đến ngày 22 tháng 1, một số người đang trong tình trạng nguy kịch.[18]

Tay súng được xác định là Huu Can Tran, 72 tuổi, di cư từ Trung Quốc sang Hoa Kỳ. Ông ta đã gặp lại vợ cũ của mình tại Star Ballroom Dance Studio, nơi ông ấy từng gặp người vợ cũ và là khách quen thường xuyên tại đây. Cả hai đã đệ đơn ly hôn vào năm 2005.[20] Vào thời điểm xảy ra vụ xả súng, Huu Can Tran là một cư dân trong cộng đồng người cao tuổi ở Hemet,[3][21] một vùng ngoại ô khoảng 85 dặm (137 km) về phía đông của Los Angeles.[20]

Trong quá trình truy lùng tay súng, Tổng thống Joe Biden đã chỉ thị Cục Điều tra Liên bang hỗ trợ tối đa cho chính quyền địa phương.[3] Sau đó, ông cũng đã gửi lời chia buồn và ra lệnh treo cờ rủ tại Nhà Trắng.[22] Thị trưởng Los Angeles Karen Bass đã gọi vụ xả súng là "tàn khốc", Thống đốc Gavin Newsom đã xác nhận ông đang "theo dõi chặt chẽ tình hình".[23]

Theo chính quyền địa phương, ngày thứ hai của Tết Nguyên Đán ở Monterey Park đã bị hủy bỏ vì "sự thận trọng và lòng tôn kính đối với các nạn nhân".[4] Tại các thành phố lớn khác như Thành phố New York, Miami và Los Angeles cũng đã tăng cường việc an ninh cho lễ đón Tết Nguyên Đán.[24]

Vụ xả súng xảy ra tại trường tiểu học Robb ở thành phố Uvalde vào trưa 24/5. Nghi phạm được cho là đã bắn chết bà của mình trước khi mang theo một khẩu súng trường cùng một khẩu súng ngắn tới trường tiểu học và xả súng. "Cậu ta đã bắn chết 14 học sinh và một giáo viên", Thống đốc Texas Greg Abbott cho biết. Sau vài tiếng xảy ra vụ việc, trung sĩ cảnh sát ở bang Texas thông báo số nạn nhân thiệt mạng đã lên đến 21 người. (Ảnh: Reuters)